Συκοφαντία είναι η διαβολή, η ψεύτικη κατηγορία που αποδίδεται σε κάποιον κι έχει σκοπό να τον βλάψει. Για να υπάρξει το αδίκημα της συκοφαντίας ή συκοφαντικής δυσφήμισης, όπως αλλιώς λέγεται πρέπει αυτός που συκοφαντεί να γνωρίζει πως οι κατηγορίες που αποδίδει σε κάποιον, είναι ψεύτικες και ανυπόστατες. Αν δεν το γνωρίζει δε θεωρείται ένοχος συκοφαντίας.
Η συκοφαντία διαφέρει από τη δυσφήμηση, γιατί γίνεται μπροστά σε άλλους και όταν ο συκοφαντούμενος λείπει, ενώ η δυσφήμηση γίνεται μπροστά στον δυσφημούμενο.
Ο όρος συκοφαντία προέρχεται από τις λέξεις σύκα και φαίνω (= καταδίδω) και αρχικά σήμαινε την κατάδοση στις αρχές των παράνομων εξαγωγέων σύκων από την Αττική. Με τον καιρό η σημασία του τροποποιήθηκε και σήμαινε κάθε καταδότη, ενώ αργότερα πήρε τη σημερινή σημασία του, δηλ. τη σημασία της ψεύτικης κατηγορίας
