Ο Ρωμανός ο Μελωδός ήταν ο σημαντικότερος υμνογράφος του Βυζαντίου. Γεννήθηκε στην Εμέση της Συρίας στις αρχές του 6ου αι. μ.Χ. Οι γονείς του σύμφωνα με μιά άποψη, ήταν Εβραίοι, ενώ σύμφωνα με μια άλλη, ήταν Ελληνες. Εστω όμως και αν είναι σωστή η πρώτη εκδοχή είναι γνωστό ότι ο ίδιος ήταν χριστιανός, καθώς επίσης και πολύ καλός γνώστης της ελληνικής γλώσσας. Τη μόρφωσή του την έλαβε στη Βηρυτό, απ’ όπου αργότερα έφυγε για την Κωνσταντινούπολη, όπου έγινε μοναχός στη μονή της Θεοτόκου και ασχολήθηκε με τη συγγραφή ύμνων και τη μελοποίησή τους. ΟΙ ύμνοι του Ρωμανού, που διακρίνονται τ όσο πολύ για την αρτιότητά τους, ώστε του χάρισαν την επωνυμία του Πίνδαρου της
Εκκλησίας, ανέρχονται σε 1.000 περίπου. Από αυτούς όμως σώθηκαν ολόκληροι μόνο γύρω στους 100. Κύρια χαρακτηριστικά τους είναι ο εκφραστικός τους πλούτος, τα ψηλά τους νοήματα και η μεγαλοπρέπεια. Τα θέματά τους περιστρέφονται γύρω από διάφορες μορφές αγίων ή αναφέρονται σε διηγήσεις παρμένες από την Παλαιά Διαθήκη. Επίσης ορισμένοι ύμνοι του αποτελούν προσευχές. Ανάμεσα στα πι εντυπωσιακά δημιουργήματά του είναι ο ύμνος που αναφέρεται στη Γέννηση του χριστού και ο ύμνος που αναφέρεται στη Δευτέρα Παρουσία. Στο Ρωμανό το Μελωδό αποδίδεται επίσης ένας άλλος ωραιότατος ύμνος, ο Ακάθιστος Υμνος.
Ο μεγάλος αυτός υμνογράφος παραδίδεται ότι πέθανε το 560. Η εκκλησία μας τον ανακήρυξε άγιο και τιμά τη μνήμη του την 1η Οκτωβρίου
