Ετσι ονομάζονταν από τους Βυζαντινούς οι μωαμεθανοί της Αραβίας, επειδή πίστευαν ότι κατάγονταν από τη μητέρα του Ισμαήλ και δούλα της Σάρας, Αγαρ. Ακόμα ονομάζονταν και Ισμαηλίτες και Σαρακηνοί και αποτελούσαν μεγάλη μάστιγα για το Βυζάντιο, γιατί ήταν πειρατές και έκαναν πολλές καταστροφές στις παραλιακές περιοχές και στα νησιά της αυτοκρατορίας, αλλά και όλης της Μεσογείου, γυρνώντας με τα καράβια τους που είχαν μαύρα πανιά και κουρσεύοντας.
Σαρακηνοί ονομάστηκαν γιατί τους παρομοίαζαν με το σαράκι που τρώει το ξύλο, μιας και από τις καταστροφές που έκαναν καθώς και τις λεηλασίες “κατέτρωγαν” τα πάντα σαν το σαράκι
Τους ονόμασαν όμως και Μπαρμπαρέζους αφού προέρχονταν από την Μπαρμπαριά που ήταν η κοινή ονομασία περιοχής της Βορείου Αφρικής που περιελάμβανε την Τύνιδα, το Αλγέρι και το Μαρόκο
Το 823 μ.Χ. ξεκίνησαν από την Ισπανία και κυρίεψαν την Κρήτη, που τη λεηλάτησαν και την κατάστρεψαν. Ανάγκασαν μάλιστα με τη βία τον κόσμο να ασπαστεί τη δική τους θρησκεία και πήραν πολλούς αιχμαλώτους.
Οταν ξεχύθηκαν για να λεηλατήσουν όπως το συνήθιζαν, ο αρχηγός τους μαζί με λίγους πιστούς του, έβαλε φωτιά στα πλοία και τα έκαψε για να μείνουν οι πειρατές του στην Κρήτη και να μην επιστρέψουν στην πατρίδα τους. Αυτό προξένησε έκπληξη στους πειρατές που με τις εντολές του αρχηγού τους Αβού Χαφς Ομάρ λεηλάτησαν και μάζεψαν λάφυρα όπως έκαναν πάντα. Ομως η απάντηση του αρχηγού που τελικά τους άρεσε, ήταν «Ενα τέτοιο τόπο αναφέρει ο Προφήτης ως ιδεώδη για διαβίωση. Εδώ θα μείνετε, γιατί αυτός είναι ο τόπος που βγάζει μέλι και γάλα. Οσο για τις γυναίκες και τα παιδιά σας, ξεχάστε τες. Οι ωραιότερες γυναίκες είναι εδώ και αυτές θα γεννήσουν τα καινούργια παιδιά σας.»
Η Κρήτη υπέφερε πολλά δεινά. Απαγόρευσαν την θρησκεία, επέβαλλαν τον Μωαμεθανισμό, άρπαξαν γυναίκες, έβαλαν σκλάβους τους άντρες σε αγγαρείες και κωπηλάτες στα πλοία τους απ’ όπου δεν επέστρεφαν ποτέ. Επειδή ο Μητροπολίτης Κρήτης Κύριλλος ο Β δεν ασπάστηκε τον μωαμεθανισμό, τον εκτέλεσαν και έκαψαν τον ναό του Αγίου Τίτου Γόρτυνας. Τα ερείπια αυτού του ναού, φαίνονται μέχρι σήμερα.
Η Κρήτη, επί 137 χρόνια δεινοπάθησε από τους βάρβαρους αυτούς πειρατές. Την είχαν καταλάβει ολόκληρη και σε αρκετές περιοχές έδωσαν το όνομά τους, όπως Σαρακήνα, Σαρακήνικο. Ομως, δεν τόλμησαν ποτέ να πατήσουν το πόδι τους στα Σφακιά.
Κι έτσι παρέμειναν οι Σαρακηνοί στην Κρήτη και κάτι ανάλογο έγινε και με την άλωση της Κωνσταντινούπολης, που ο στρατός έμεινε στα παράλια ξεχνώντας παλιές πατρίδες, γυναίκες και παιδιά. Ηταν οι πρώτοι Τούρκοι που κατοίκησαν στην γη της Ιωνίας
Εχοντας ως ορμητήριο την Κρήτη, οι Σαρακηνοί με τα πλοία τους και τα γνωστά μαύρα πανιά τους εξορμούσαν σε άλλα νησιά για στο Αιγαίο και στο Ιόνιο Πέλαγος για τις ληστρικές επιδρομές τους. Λίγες ώρες ήταν αρκετές για να μεταβάλουν σε αποκαΐδια μια ευημερούσα πόλη.
Το 904 μ.Χ. πήραν τη Θεσσαλονίκη, όπου έκαναν επίσης τρομακτικές ζημιές. Εναντίον τους πολέμησαν σκληρότατα οι Βυζαντινοί αυτοκράτορες Νικηφόρος Φωκάς, Βασίλειος Βουλγαροκτόνος και Ιωάννης Τσιμισκής.
Ο Πτολεμαίος, ο Στράβωνας και ο Πλίνιος τους αποκαλούσαν Αγαραίους, ενώ η Βίβλος τους αναφέρει ως Αγαρίτες. Στα χρόνια της τουρκοκρατίας Αγαρηνοί ονομάζονταν οι Τούρκοι.
Το τέλος ..
Η μάστιγα των πειρατών Σαρακηνών, Αγαρηνών ή όπως αλλιώς ονομάστηκαν, εξαφανίστηκε χάρη στους Βυζαντινούς, όταν το 960 μ. Χ. έστειλαν στην Κρήτη 3.300 πολεμικά πλοία και μεταγωγικά, ιππικό, πολιορκητικές μηχανές και στρατό με αρχηγό τον Νικηφόρο Φωκά που με την πρώτη κιόλας μάχη τους κατατρόπωσε.
Αυτό αναθάρρεψε τους Κρητικούς που ενώθηκαν με τους Βυζαντινούς και πολέμησαν τους Σαρακηνούς. Η πιο φονική μάχη ήταν και η τελευταία και σ’ αυτή οι Αραβες παράταξαν στον κάμπο 40.000 στρατιώτες. Η παράδοσή τους έγινε την 1η Μαρτίου του έτους 961.
Οπως ήταν φυσικό, ακολούθησε τρομακτική σφαγή χιλιάδων Σαρακηνών, χωρίς καμιά διάκριση ηλικίας και φύλου. Οι Κρητικοί τους ανταπόδωσαν – ξεπλήρωσαν τα μαρτύρια που είχαν υποστεί. Ετσι, ο Νικηφόρος Φωκάς επέστρεψε τροπαιούχος στην Κωνσταντινούπολη, έχοντας μαζί του αλυσοδεμένους αξιωματούχους Σαρακηνούς και ανάμεσά τους τον Εμίρη τους και τον γιό του, καθώς και τους αμύθητους θησαυρούς που άρπαξαν από τους πειρατές.
