Τα σαλιγκάρια είναι γαστερόποδα μαλάκια που ανήκουν στην τάξη των στυλοματοφόρων και διακρίνονται σε δύο οικογένειες: την οικογένεια των «ελικιδών» και την οικογένεια των «λειμακιδών»
Τα σαλιγκάρια της οικογένειας των «ελικιδών» φέρουν στριφογυριστό όστρακο που έχει στρογγυλό ή και κωνικό σχήμα και που αριθμεί τόσους δακτύλιους όσο είναι και τα χρόνια τους. Από αυτό ξεπροβάλλει μόνο ένα τμήμα του σώματός τους όταν τρέφονται ή κινούνται, ενώ το καλοκαίρι που κάνει πολλή ζέστη και τις πολύ κρύες μέρες του χειμώνα το σώμα τους κρύβεται μέσα στο όστρακο για να προστατευτεί. Οταν κλειστεί μέσα σ’ αυτό εκκρίνει μια γλοιώδη ουσία που αφού έλθει σε επαφή με τον αέρα στερεοποιείται και κλείνει στην είσοδο του οστράκου. Η κίνηση των ζώων αυτών εξασφαλίζεται με συνεχείς συστολές του κοιλιακού ποδιού τους, που μεταδίδονται από πίσω προς τα μπρος. Κατά τη μετακίνησή τους εκκρίνεται ένα είδος βλέννας, που τα βοηθά να γλιστρούν. Η αναπνοή τους είναι πνευμονική.
Πάνω στο κεφάλι τους τα σαλιγκάρια φέρουν δύο ζευγάρια κεραίες από τα οποία το ένα είναι μικρότερο και το άλλο μεγαλύτερο. Οι κεραίες αυτές μπορούν εύκολα να συμπτύσσονται και να χώνονται μέσα στο κεφάλι. Πάνω στις δύο μεγαλύτερες βρίσκονται τα μάτια που φαίνονται σαν μικρά μαύρα στίγματα. Οι μικρότερες κεραίες χρησιμεύουν ως όργανα αφής.
Το στόμα τους είναι πολύ μικρό. Μέσα σ’ αυτό βρίσκονται η γλώσσα, που φέρει πάνω της μικρά δοντάκια, και τα σαγόνια του, που τα βοηθούν να κόβουν και να μασούν την τροφή τους, η οποία αποτελείται από φύλλα διάφορων φυτών και από χόρτα.
Τα μικρά αλλά πολύ βλαβερά για τους κήπους και τις καλλιέργειες αυτά ζώα είναι ερμαφρόδιτα και γεννούν γύρω στα 60 – 90 αβγά, από τα οποία βγαίνουν μέσα σε 3 – 4 εβδομάδες μικρά σαλιγκαράκια, που από την πρώτη στιγμή που θα έλθουν στον κόσμο είναι αυτάρκη.
Εχθροί τους είναι ο σκαντζόχοιρος, η χελώνα, ο τυφλοπόντικας και διάφορα πουλιά, που νοστιμεύονται το κρέας τους. Στην ίδια κατηγορία θα πρέπει να συγκαταλεχθεί και ο άνθρωπος, που από τη μια τα καταπολεμά για τις καταστροφές που προκαλούν και από την άλλη συλλαμβάνει διάφορα είδη τους για το ωραίο κρέας τους, που τρώγεται σαν μεζές.
Ανάμεσα στα γνωστότερα είδη σαλιγκαριών είναι ο κοχλίας ή έλιξ ο πωματίας, ο έλιξ ο σκωληκοειδής, ο έλιξ των δασών κ.ά.
Στη δεύτερη οικογένεια σαλιγκαριών, την οικογένεια των «λειμακιδών» ανήκουν οι γυμνοσάλιαγκες. Το σώμα των γαστερόποδων αυτών είναι στενόμακρο και λίγο εξογκωμένο στη ράχη, όπου βρίσκεται κρυμμένο ένα υποτυπώδες όστρακο. Για να το διατηρούν συνέχεια υγρό εκκρίνουν μια υγρή ουσία, η οποία συγχρόνως τα βοηθά να μετακινούνται ευκολότερα. Η μετακίνησή τους γίνεται, όπως και στην περίπτωση των σαλιγκαριών της οικογένειας των ελικιδών, με τη βοήθεια ενός κοιλιακού ποδιού. Επίσης κι αυτά έχουν πάνω στο κεφάλι τους δύο ζευγάρι κεραίες, από τα οποία το ένα είναι μεγαλύτερα και το άλλο μικρότερο. Πάνω στο πρώτο βρίσκονται τα μάτια. Γνωστότερα είδη τους είναι ο λείμαξ ο αγροδίαιτος και ο λείμαξ ο κηπαίος.
